اثرات مفید استفاده از بنتونیت فرآوری شده در تغذیه طیور گوشتی و تخمگذار

بنتونیت

پیش گفتار:

بنتونیت ها گروهی از ترکیبات فیلوسیلیکاتی طبیعی هستند که ساختار کریستالی لایه ای داشته و عمدتاً از مونت موریلونیت (کانی های گروه اسمکتیت) تشکیل شده اند. ترکیب ساختمانی و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بنتونیت، ها تعیین کننده اصلی کیفیت و کاربردهای مختلف آنها بوده و بر این اساس نیز ارزیابی می گردند. از آنجا که بنتو نیت های استخراج شده از معادن مختلف به لحاظ ترکیب و کیفیت، متفاوت بوده و استفاده از بنتونیت، در تغذیه دام و طیور رو به گسترش می باشد، انجام آزمایشات بیشتر برروی انواع خاصی از بنتونیت ضروری به نظر می رسد.

در این راستا گروه دانش بنیان ویوان که از شرکت های پیشرو در تولید بنتونیت فرآوری شده در ایران می باشد، با همکاری مراکز علمی و دانشگاهی معتبر اقدام به تحقیقات بر روی تولید بنتونیت فرآوری شده نموده و موفق به تولید محصولی با نام تجاری “بنتوفید” گردیده است. در این مطلب قصد داریم تا اثرات مفید استفاده از بنتونیت، فراوری شده (ینتوفید) را در تغذیه طیور گوشتی و تخمگذار، به اختصار بیان نماییم.

اثرات بنتونیت فرآوری شده در جیره طیور

پلت بایندر استثنایی با چسبندگی عالی، مناسب برای استفاده در کارخانجات خوراک دام، طیور و آبزیان
استحکام و بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ و ثبات بیشتر رنگ زرده تخم مرغ های انبار شده.
کاهش انتشار گاز آمونیاک در سالن های پرورش طیور و جلوگیری از بیماری های تنفسی.
کاهش رطوبت بستر و اخلال در سیکل کوکسیدیا.
کاهش قیمت تمام شده خوراک و افزایش سودآوری.

استفاده از بنتونیت به عنوان پلت بایندر

استفاده از ،بنتونیت سدیم در جیره طیور از سال ۱۹۵۶ با آزمایش کوئیزنبری رواج یافت. این محقق از ،بنتونیت سدیم به عنوان یک پلت چسبان استفاده کرده و بیان داشت که پلت کردن خوراک طیور (بویژه جیره های با کیفیت پایین، مثل جیره با انرژی کم یا خوراک آسیاب شده با فیبر زیاد)، اثرات بسیار سودمندی را خواهد داشت.
امروزه با افزایش استفاده از خوراک‌های پلت شده، متخصصان تغذیه به دنبال افزایش مقاومت فیزیکی پلت می باشند. هنگامی که گندم کمتر از ۱۰درصد در جیره استفاده می گردد، استفاده از سایر مواد پلت چسبان مانند بنتونیت سدیم جهت افزایش کیفیت پلت ضروری است. برای افزایش مقاومت پلت، کارخانه‌های خوراک دام از انواع مختلف پلت چسبان ها استفاده کرده‌اند. (بلاکلی و همکاران ، ۱۹۵۵ ;یانگ و پیفوست ، ۱۹۶۲ ).
سالاری (۱۳۸۴) ، گزارش کرد که جوجه خروس های گوشتی سویه کاب که با جیره های دارای ۱ و ۲ درصد ،بنتونیت سدیم تغذیه شده بودند، مصرف خوراک و افزایش وزن بیشتر و ضریب تبدیل کمتری داشتند. با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد پلت کردن جیره ها و افزودن ۱ تا ۲ درصد بنتونیت سدیم می تواند عملکرد جوجه های گوشتی را بهبود بخشد.

تاثیر بنتونیت بر افزایش راندمان جذب و بهبود ضریب تبدیل خوراک

مصرف ،بنتونیت سدیم در جیره جوجه های گوشتی باعث بهبود افزایش وزن و همچنین کاهش سرعت عبور غذا در دستگاه گوارش شده و بازدهی مصرف خوراک را نیز افزایش داده است (کورنیک و رید،۱۹۶۰). استفاده از بنتونیت سدیم در جیره غذایی طیور تخمگذار، بازده مصرف خوراک، تخمگذاری، کیفیت پوسته و اندازه تخم مرغ را بهبود داده و همچنین باعث کاهش انتشار رطوبت از مدفوع مرغ های لگهورن شده است(کوئیزنبری و برادلی،۱۹۶۴ ; کوئیزنبری، ۱۹۶۶). بنتونیت سدیم در جیره غذایی بوقلمون ها ماندگاری مواد مغذی در دستگاه گوارش را افزایش داده وبازدهی استفاده از ازت، چربی و کربوهیدرات را بهبود بخشیده و باعث بهتر شدن راندمان غذایی تا ۵/۱ درصد شده است (آلمکوئیست و همکاران، ۱۹۶۷).

نقش بنتونیت در کاهش رطوبت بستر

افزایش رطوبت فضولات طیور یکی از مهمترین مشکلات موجود درصنعت پرورش طیور است. میزان مصرف و دفع آب تا حدودی تحت شرایط ژنتیکی بدن پرنده است. در مطالعه ای نشان داده شد که مصرف بنتونیت باعث کاهش معنی‌دار رطوبت بستر در تابستان و زمستان شد (کوئیزنبری و برادلی، ۱۹۶۴). هم‌چنین وزن بدن و اندازه تخم‌مرغ افزایش یافت.

بنتونیت به عنوان جذب کننده ترکیبات مضر دیگر (فلزات سنگین و باکتریها و ..)

ترکوا و همکاران(۲۰۰۴) بیان کردند که ساختار سه لایه ای ،بنتونیت سدیم به آن توانایی جذب داخلی یونها را میدهد. بنتونیت‌ها توانایی جذب فلزات سنگین و باکتریها ) کاتسوماتا و همکاران، ۲۰۰۳ : هاسن و همکاران ، ۲۰۰۳ ) و عوامل سمی و ضدتغذیه‌ای (پالسیفرو همکاران، ۱۹۹۴) را دارند. در آزمایشاتی مشخص شده که مصرف بنتونیت، در جیره طیور تخمگذار منجر به افزایش معنی‌دار وزن بدن، اندازه تخم و طول عمر می‌شود اگر چه میزان کالری مصرفی آنها نسبت به گروه کنترل کمتر بود.

اصلی‌ترین دلیلی که برای این اثرات بنتونیت ذکر می‌شود کاهش یافتن سرعت عبور خوراک از لوله گوارش در اثر مصرف بنتونیت می‌باشد (کوئیزنبری ، ۱۹۶۴). گری و همکاران (۱۹۹۸) درآزمایشات خود با هدف اینکه آیا بنتونیت سدیم خاصیت موننسین یا سالینومایسین را در جوجه‌های گوشتی مبتلا به کوکسیدیوز تحت تأثیر قرار می‌دهد یا نه، دریافتند که بنتونیت سدیم ضریب تبدیل مصرف خوراک (نسبت مصرف خوراک به افزایش وزن) را کاهش داده و بازدهی خوراک افزایش یافت.

در پایان ذکر این نکته ضروری می باشد که هر نوع بنتونیتی ویژگی های مثبت فوق را دارا نبوده، و لازمه اثبات این ویژگی ها بررسی کیفیت نمونه بنتونیت بطور مستمر و ارزیابی نتایج آزمایشات مزرعه ای می باشد.

جهت مطالعه اطلاعات بیشتر در مورد بنتوفید،بنتونیت فرآوری شده ویژه خوراک دام، طیور و آبزیان اینجا را کلیک کنید.