لزوم استفاده از مکمل بافری در جیره گاوهای شیری

لزوم استفاده از  مکمل بافری  در جیره گاوهای شیری :امروزه برنامه های تغذیه ای و مدیریتی طوری طراحی شده اند که بیشترین بازدهی و تولید را در نشخوارکنندگان به همراه داشته باشد.

برای تأمین انرژی موردنیاز گاوهای شیرده از جیره های حاوی الیاف پایین و سطوح بالای کنسانتره استفاده می شود.

اما این جیره ها به دلیل کاهش ترشح بزاق، افزایش تولید اسیدهای چرب فرار و تجمع اسید لاکتیک در شکمبه، باعث کاهش pH مایع شکمبه و درنتیجه کاهش فراسنجه هایی مانند مصرف ماده خشک، هضم الیاف، تولید شیر، درصد چربی شیر و در نتیجه بروز اسهال و لنگش در گاوهای شیرده می شوند.

pHشکمبه در نشخوارکنندگان ازطریق جذب اسیدهای چرب فرار از دیواره شکمبه و ترشح بزاق کنترل می شود.

حدود ۱/۰ درصد بزاق را بیکربنات سدیم تشکیل می دهد که به عنوان بافر اولیه شناخته می شود. ترشح بزاق به میزان الیاف جیره بستگی دارد و با افزایش الیاف در جیره فعالیت جویدن تحریک شده و بزاق بیشتری ترشح می شود.

بنابراین، گاوها با تولید بافر داخلی، تطابق میکروبی و جذب اسیدهای چرب فرار می توانند pH شکمبه را ثابت نگه دارند.

اما، با توجه به استفاده از مقادیر بالای کربوهیدرات غیر ساختمانی در جیره گاوهای پرتولید نیاز به افزودنی هایی با خاصیت بافری در خوراک  گاوهای شیری رو به افزایش است.

مکمل بافری

بافرها نمک اسیدهای ضعیف هستند که در صورت محلول بودن غلظت یون هیدروژن را در محیط کنترل می کنند.

بطور کلی دو مکانیسم برای عمل بافرها در شکمبه ذکر شده است که شامل خنثی کردن اسید و ثبات pH  شکمبه و افزایش سرعت عبور مایعات از شکمبه می باشد.

از جمله دلایل افزایش سرعت عبور مایعات شکمبه، بالا رفتن فشار اسمزی مایعات و انتشار آب از دیواره شکمبه می باشد. همبستگی مثبتی بین حجم کل مایعات شکمبه و مقدار مواد معدنی موجود در خوراک گزارش شده است.

هر چه مقدار عناصر معدنی محلول در خوراک بیشتر باشد. فشار اسمزی مایع شکمبه و وزن مخصوص ذرات خوراک افزایش یافته و در نتیجه سرعت عبور آنها از شکمبه افزایش خواهد یافت. در مورد مکمل بافری بسیار مهم است که pKa بافری آن از نظر عددی در محدوده pH طبیعی شکمبه باشد. مثلا بیکربنات سدیم دارای pKa=6/25 است، که به pH شکمبه نزدیک است.

نتایج برخی از پژوهش ها نشان داد که استفاده از جوش شیرین، وضعیت تخمیر شکمبه را مطلوب کرده و pH شکمبه و خروج مایع از شکمبه را افزایش می دهد.

بطور کلی، افزودن بافر به جیره گاوهای شیری بطور وسیع بررسی شده است.

اما به دلیل تفاوت در منابع بافر، دام ها و فاکتورهای جیره ای، ظرفیت اسیدی متابولیکی و ظرفیت بافری جیره ها، پاسخ های مربوط به مصرف خوراک، تولید شیر و بالانس اسید-باز در گاوهای شیری متفاوت بوده است.

افزودن بیکربنات سدیم به جیره منجر به افزایش مصرف خوراک و تولید شیر در گاوهای تغذیه شده با جیره با کنسانتره بالا در اوایل شیردهی می شود (۶).

سدیم بیکربنات ظاهرا تغییر جیره گاو را از دوره خشک به شیردهی تسهیل می کند.

اثرات متفاوت افزودن بافر به جیره به شدت به نوع علوفه مصرفی در جیره بستگی دارد.

مطالعات گذشته از افزودن بافرها به جیره های بر پایه علوفه غیر از سیلوی ذرت (یونجه خشک یا سیلوی سایر علوفه ها مانند جو، گندم، سورگوم و تریتیکاله) پاسخی مشاهده نکردند.

این می تواند مربوط به مؤثر بودن یونجه خشک در تحریک نشخوار، ظرفیت بالای بافری ذاتی یونجه و یا pH اولیه بالاتر سیلوی یونجه در مقایسه با سیلوی ذرت باشد.

مطابق پژوهش متاآنالیز هو و همکاران (۲۰۰۵) این احتمال وجود دارد که افزودن بافر به جیره گاوهای با کنسانتره بالا، تولید اسیدهای چرب ترانس C18:1 را در شکمبه کاهش خواهد داد.

بنابراین، افزایش pH شکمبه در گاوهای تغذیه شده با جیره های حاوی بافر می تواند منجر به کاهش جریان اسیدهای چرب ترانس C18:1 به دئودنوم شده و افت چربی شیر را کاهش دهد.

در این مطالعات علوفه مصرفی حاوی سیلوی ذرت یا علوفه یونجه بوده است. درحالی که، اثر افزودن بافرها به جیره ای که علوفه آن حاوی ترکیبی از سیلوی ذرت و علوفه یونجه باشد بررسی نشده است.

علاوه  بر نوع علوفه، نسبت کنسانتره به علوفه مصرفی می تواند بر پاسخ های افزودن بافر به جیره مؤثر باشد.

محققان در دانشگاه کنتاکی (۶) با یک جیره حاوی ۶۰ درصد کنسانتره و ۴۰ درصد علوفه، مشاهده کردند که افزودن ۵/۱ درصد جیره بیکربنات سدیم یا به تنهایی یا در ترکیبی با ۸/۰ درصد منیزیم اکسید منجر به افزایش

کمتر (۱%) و منیزیم اکسید مشابه، چربی شیر و FCM با بافرهای ترکیبی افزایش یافت.

سایر مطالعات از نسبت کنسانتره به علوفه ۵۰:۵۰ با افزودن بیکربنات سدیم و منیزیم اکسید استفاده کردند و پاسخی در عملکرد گاوهای شیری مشاهده نکردند.

مقدار بافر مورد استفاده در جیره و اثر ترکیبی آ ن ها نیز بر پاسخ ها مؤثر است.

در مطالعه ای چندین غلظت منیزیم اکسید به عنوان بافر در گاوهای اوایل شیردهی و اثرات متقابل بین بیکربنات سدیم و اکسید منیزیم  با جیره های حاوی ۵۰ درصد سیلوی ذرت مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج نشان داد که مصرف ماده خشک در گاوهای تغذیه شده با ۸/۰ % منیزیم اکسید در بین تیمارها بالاترین بود. تغییرات وزن در تیمارها بطور معنی دار متفاوت نبود.

گاوهای تغذیه شده با ۴/۰ درصد منیزیم اکسید بیشترین شیر و FCM را تولید کردند، و این می تواند تاحدی از دست دادن بیشتر وزن بدن را توضیح دهد.

تیمارها اثر معنی داری بر درصد چربی شیر و غلظت استات شکمبه نداشتند.

اثر نسبت بالای کنسانتره به علوفه در شرایط تنش حرارتی تا پیش از این بررسی نشده بود.

استرس حرارتی به طور منفی بر برخی از شاخص های تولیدی، سلامت و تولید مثل گاوهای شیری مثل تولید شیر، کیفیت و ترکیب شیر، سلامت شکمبه، رشد و تولید مثل اثر می گذارد که می تواند فشار مالی سنگینی به صنعت گاو شیری وارد سازد.

به همین دلیل گروه ویوان با همکاری دانشگاه صنعتی اصفهان و با نظارت جناب آقای دکتر قربانی به عنوان مجری طرح، اقدام به بررسی اثر نوع بافر مورد استفاده در جیره گاوهای شیری در شرایط تنش حرارتی نمود که نتایج آن به زودی منتشر می شود.

جهت بررسی مزایای مصرف مگنوفید (اکسید منیزیم با خلوص بالا) در خوراک دام، اینجا را کلیک کنید.