پلت بایندر چیست و چه استفاده از پلت بایندر در خوراک دام و طیور می شود؟                                                                                                                    

امروزه مصرف خوراک پلت به صورت پلت در واحدهای پرورشی دام، طیور و آبزیان برواج بیشتری یافته است. از مهم ترین دلایل ارجحیت مصرف پلت می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزایش رشد و بهبود ضریب تبدیل غذا و در نتیجه کوتاه تر شدن دوره پرورش.

• رشد یکنواخت و منظم گله به دلیل یکنواخت بودن مواد خوراکی در پلت و کاهش مصرف انتخابی خوراک

• کاهش تلفات و پرت غذا

• هنگام مواجهه گله با تنش‌های محیطی یا تحریکات عصبی، استفاده از خوراک پلت از کاهش مصرف خوراک و در نتیجه افت عملکرد حیوان به دلیل تنش، جلوگیری خواهد کرد.

• اقلام خوراکی نظیر جو یا جو دوسر باعث حجیم شدن جیره شده و مانع دریافت مقادیر کافی مواد مغذی توسط پرنده می‌شود. لذا با پلت کردن، این مواد متراکم شده و امکان استفاده از آنها در جیره طیور افزایش می یابد.

• بهبود خوشخوراکی جیره

• کاهش هزینه حمل و نقل خوراک و نیاز به فضای کمتر برای نگهداری و انبارش اقلام خوراک

• کاهش جمعیت باکتریهای بیماریزا نظیر سالمونلا  در خوراک

• غیر فعال شدن ترکیبات ضدتغذیه‌ای موجود در خوراک مانند پلی‌ساکاریدهای غیر نشاسته‌ای

• کاهش احتیاجات نگهداری حیوان به دلیل فعالیت فیزیکی کمتر در هنگام مصرف خوراک پلت در مقایسه با خوراک آردی

باید توجه داشت تولید و مصرف خوراک به صورت پلت به شرطی سودمند خواهد بود که کیفیت و استحکام خوراک پلت شده بالا باشد و در اثر حمل و نقل دچار خردایش و تبدیل به پودر نشوند. پلت ها ممکن است در طول دوره نگهداری بر اثر فشار وارد بر کیسه ها یا هنگام حمل و نقل صدمه دیده، شکسته و خرد شوند و میزان خاکه و در نتیجه پرت و هدررفت خوراک بیشتر شود. به همین منظور برای سنجش کیفیت پلت و برآورد استحکام آن در برابر صدمه های حاصصل از حمل و نقل و جابجایی و … از روشهای ارزیابی کیفیت پلت استفاده می شود.

از جمله روشهای سنجش کیفیت پلت شاخص PDI  شاخص سختی پلت می باشند. شاخص PDI سنجه ای برای پایداری پلت در اثر ضربات و صدمات گوناگون از جهات مختلف می باشد.

دستگاه تست پلت هولمن ابزاری برای اندازه گیری این شاخص است.

در روش “شاخص استحکام یا سختی پلت” شکنندگی پلت بر اثر فشار وارد اندازه گیری می شود. استحکام پلت در اثر فشار وارد بر آن نیز با دستگاهی به نام “کال” ارزیابی می شود. البته باید توجه داشت که ممکن است در برخی موارد نتایج به دست آمده از روشهای مختلف مانند دو روش پایداری و استحکام با یکدیگر همخوانی نداشته باشد. استفاده از ملاس در جیره، می تواند موجب نرم شدن جیره شود.

در چنین وضعیتی ممکن است پلت تولیدی دارای دوامی بالا باشد؛ اما استحکامی پایین داشته باشد. به هر حال، باید دقت کرد که ماهیت پلت به گونه ای است که سر انجام باید شکسته شود.

از طرف دیگر باید نتایج به دست آمده از روشهای ارزیابی پلت را با دقت ارزیابی و تفسیر نمود. چرا که بیشتر کیفی بوده و به دقت و تجربه آزمایشگر بستگی دارد، به علاوه، دوام و سختی پلت به مواد تشکیل دهنده جیره، نوع پلت چسبان، روش پلت سازی و مهمتر از همه کاربرد پلت بستگی دارد. در ضمن باید در نمونه برداری از پلت دریافتی دقت شود؛ چرا که کیفیت پلت روی کیسه با ته کیسه ، ممکن است کاملاً متفاوت باشد.

استفاده از مواد پلت بایندر (Pellet Binder) جهت بهبود کیفیت پلت:

با افزایش استفاده از خوراک‌های پلت شده، متخصصان تغذیه به دنبال افزایش مقاومت فیزیکی پلت می باشند. در مواقعی که کیفیت پلت مورد توجه است، اغلب به هریک از مواد خوراکی از نظر قابلیت پلت پذیری امتیازی داده می شود که در جیره نویسی در نظر گرفته می شوند. هنگامی که گندم کمتر از ۱۰درصد در جیره استفاده می گردد و یا جیره برپایه ذرت و سویا می باشد، استفاده از سایر مواد پلت بایندر جهت افزایش کیفیت پلت ضروری است.

برای افزایش مقاومت پلت، کارخانه‌های خوراک دام از انواع مختلف پلت بایندرها استفاده می کنند. اما رایج ترین و کاربردی ترین پلت بایندرهای بر پایه مواد معدنی مانند بنتونیتها و آلومینیوم سیلیکاتها می باشند.

امروزه استفاده از زرین بایندر (مخلوط آلومینیوم سیلیکاتها) به عنوان یک ماده پلت بایندر و توکسین بایندر تک جزیی در اغلب کارخانجات تولید خوراک دام و طیور، واحد متداول می باشد. زرین بایندر  معمولا بسته به ترکیب جیره و استحکام پلت مورد نظر به به جیره غذایی اضافه می گردد و زمانیکه در حضور بخار آب استفاده شود بیشترین تاثیر را خواهد داشت. زرین بایندر از لحاظ وجود مواد مغذی خنثی می باشد اما به دلیل ساختمان مولکولی منحصر به فرد خود دارای خواصی چسبندگی و روان کنندگی می باشد که این خواص باعث شده است که زرین بایندر در صنایع خوراک دام و طیور و … کاربردهای فراوانی در سراسر ایران داشته باشد.

زرین بایندر اغلب به میزان کم در جیره ها استفاد می شود و نیاز به پلت بایندر و آفلاتوکسین بایندر را رفع میکند.

به تولیدکنندگانی که ترجیح می دهند میزان بیشتری از پلت بایندر استفاده کنند، بنتوفید توصیه می شود. بنتوفید اولین بنتونیت فرآوری شده ویژه خوراک دام، طیور و آبزیان در ایران می باشد. و خاصیت پلت بایندری آن در آزمایشات مختلف بررسی شده است. ثبات کیفیت، پایین بودن میزان عناصر سنگین از جمله مزایای بنتوفید می باشد.

جهت دریافت اطلاع بیشتر در مورد توکسین بایندر معدنی زرین بایندر اینجا را کلیک کنید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد بنتوفید(بنتونیت فرآوری شده) اینجا را کلیک کنید.